Zaterdag 7 november 2015
Na de werkdag in oktober overgeslagen te hebben wegens allerlei persoonlijke ongemakken, zijn we nu allemaal weer present, plus een ex-lid!
Jaap zit niet meer alleen tussen 5 vrouwen want Bert van Zanen is vandaag weer terug in de bbc na een hiaat van een half jaar. Hij is behoorlijk ziek geweest en dat heeft hem doen besluiten voortaan alleen nog maar leuke dingen te doen!! Dus was deelnemen aan de bbc weer een voor de hand liggende optie.

Bert is thuis creatief bezig geweest en heeft een originele variatie bedacht voor een één-katern-binding. Hij doopte deze creatie de verborgen cahiersteek.

Een gedichtenbundel van zijn broer heeft hij op deze manier gebonden.

gedichtenbundel gebonden door Bert met de verborgen cahiersteek


Om Bert de resultaten te laten zien van de opdracht die hij gaf, voor hij wegging in april, om de losse katernen ‘van Schossel tot slingerpad’  te binden als een Edelpappband, hebben we nog eens onze Edelpappbanden meegenomen, die hij alleen via de website had kunnen bekijken. Onafhankelijk van elkaar hebben we bijna allemaal het meegeleverde titelblad voor de band gebruikt, alleen pasten we een variatie in grootte van de verdekte leren hoekjes en randjes langs de rug toe.
Corrie en Fem maakten een eigen ontworpen stijfselmarmerband. Corrie paste verdekte reepjes leer toe op kop- en staart van de rug, Fem over de hele breedte van kop en staart.


Edelpappbanden
Edelpappband van Corrie
Edelpappband van Fem

Jopie laat een prachtig in leer en marmerpapier gebonden boekje zien dat ze uit een erfenis gekregen heeft. Over de herkomst van het boekje is niets bekend en ze weet ook niet uit welk jaar het stamt. Het is een blanco boekje met vergulde snedes.
Op de eerste pagina is een potloodtekening gemaakt.
De goudbestempeling loopt over de rug naar voor- en achterplat en we vermoeden dat die bestempeling eerst aangebracht is voordat het boek in het leer gebonden werd. Een mooi voorbeeld om na te volgen!
De fraaie, als goud brokaat uitziende schutbladen zijn aangebracht als vliegend schutblad en dekblad, met een verbinding van een linnen strookje.


fraaie goud-bestempeling

bijzondere schutbladen

Fem en ik, Ine, hebben, met dank aan Leen de Vos voor de inspirerende site Creatief Boekbinden, het 'luciferboekje' gemaakt volgens de beschrijving op die site. http://creatiefboekbinden.be/notaboekje-in-de-vorm-van-luciferboekje

luciferboekje van Ine

Het leek ons een erg leuk boekje, maar viel ons na het maken ervan wat tegen. Omdat de losse blaadjes strak in de rug onder het omgevouwen kartonnen strookje vastzitten, gaat het boekje niet soepel open. Maar dat is misschien ook niet de bedoeling.
In navolging van het lucifermapje zou je natuurlijk ook ieder beschreven blaadje af moeten scheuren, zoals ook de lucifers uit het mapje gescheurd worden!
Ik opperde dat je ook wel katernen in dit mapje zou kunnen verwerken, zodat het boekje goed open gaat om de blaadjes te beschrijven en dus probeerden we dit te realiseren. Door het midden van het eerst genaaide boekblokje bevestigden we het boekblokje met een cahiersteek aan de rug van de band. Over het resultaat waren we bijzonder tevreden. Zo is het een handig notitieboekje.
Je zou zelfs een potloodje in de voorvouw kunnen verwerken.
boven: katernen door de rug genaaid
onder: losse blaadjes onder strookje vastgezet
boven: losse blaadjes onder strookje vastgezet
onder: katernen door de rug genaaid

Fem bedacht vervolgens dat je ook met een gelumbeckt boekje hetzelfde effect zou kunnen bereiken. Dat hebben we alleen nog niet uitgeprobeerd.
In de beschrijving wordt voorgesteld het mapje te sluiten met een aangehechte knoop waar een draad omheen gedraaid kan worden. Fem en ik wilden het lucifermapje echter geheel imiteren en dus lieten we de voorflap onder de om de rug gevouwen flap klemmen. En dat voldoet prima.
luciferboekjes van Fem (groen) en Ine (marmerkarton)

Onzichtbaar genaaid fotoboek
In september hebben we op de werkdag de voorbereidingen getroffen voor het maken van een onzichtbaar genaaid fotoboek. (zie verslag van september 2015).
Twee linnen stroken werden aan een fotoblad geplakt en daarna op een bepaalde manier naar binnen gevouwen om er vervolgens doorheen te naaien. Het is een prachtige, maar zeer arbeidsintensieve methode. Thuis hebben we de fotoboeken afgemaakt en nu kunnen de resultaten bekeken worden. Het is erg inspirerend om te zien hoe een ieder het fotoboek afgewerkt heeft.


Jopie heeft een gewatteerde band gemaakt van
met plakvlieseline gecacheerde bloemenstof.
Voor het watteren gebruikte zij fiberfill.

Corrie wilde haar bewerkte leer gebruiken, maar kwam een stuk breedte tekort.
Zeer inventief en creatief bedacht ze toen een oplossing:
inleggen van een stukje touw!

Deze wijze van naaien geeft een prachtig openliggend foto-album.
Dit is het exemplaar van Corrie

Marjolein maakte de band van boekbinderslinnen en een eigen stijfselmarmer.
Voor de titel op de platten en de rug knipte zij losse letters uit linnen.
Een zeer precies werk, maar goed geslaagd.

Fem heeft een 'liefdesalbum' gemaakt en in de band de namen verwerkt van het verliefde paar. Om de letters goed te persen gebruikte zij émalène. Maar het stuk émalène was niet groot genoeg voor het plat. Dat leek haar geen probleem. Maar wat een schrik toen het plat uit de pers kwam en er wel een afdruk van de rand van het émalène te zien was. Dus moest ze een creatieve oplossing bedenken om deze lelijke lijn op het voorplat weg te werken. Dat werd het beplakken van de ingeperste rand met een toepasselijk lint!
Fem maakte een rondgzette bandzetter van het album, hetgeen op de foto helaas niet duidelijk te zien is. Het is een groot en zwaar boek geworden.
Als dekblad lijmde zij een toepasselijk sierpapier op de binnenkant van de band.

Ook ik, Ine, heb een groot album gemaakt met ronde rug, om eindelijk eens de foto's van de kinderworkshops in te plakken. Op de rug van het boekblok plakte ik een huls. De losse ronde rug van ruggebord bekleed met rexine liet ik een week om een koker drogen, zodat hij goed de ronde vorm aannam. De opgezette platten zijn eveneens bekleed met rexine en in het voorplat maakte ik verdiepingen voor enkele foto's van boekjes van kinderen. Lang niet alle foto's pasten in het boek, dus is er een tweede album in de maak!

Jaap was de vorige werkdag, toen we bezig gingen met het fotoboek, verhinderd en wil nu eerst dit fotoboek met onzichtbaar naaisel maken voor hij aan het volgende project begint. Thuis heeft hij al het materiaal reeds op maat gesneden en is nu ijverig bezig met het oplijmen van de linnnen stroken.

linnen stroken op de fotobladen plakken

Boekblok op Harmonica-strook in Buttonhole
De middag besteden we aan het maken van een boekblok op een harmonicastrook gebonden in een buttonholeband. Hiermee combineren we twee artikelen die in BoekBehoudBericht verschenen zijn:
in januari 2004: methode voor het inbinden van losbladig materiaal, door Datus Pronk
in mei 1998: langsteekbinding: de knoopgat-steek, door Allan MacPherson.
D
it laatste artikel is gebaseerd op de beschrijving van Keith Smith in Non-Adhesive-Binding, Volume 1, Books without Paste or Glue.

Jopie heeft het boekje thuis al gemaakt, omdat ze vandaag maar gedeeltelijk aanwezig kan zijn. In plaats van losse bladen naaide zij de katernen van het boekje Handleiding voor den Boekbinder door Laurent Peeters op de harmonicastrook.
Jopie rilde de harmonicadelen in het midden van een breed stuk dun karton, zodat ze aan weerszijden meteen schutbladen had.

Buttonhole-boekje van Jopie met katernen genaaid op een harmonicastrook

Marjolein heeft ook voorbereidend werk gedaan door het boekblok en de band al gemaakt te hebben. Voor de band gebruikte ze het ooit, in februari 2011, in Swifterbant door haar gemaakte namaakperkament. We hebben toen de methode van Margaret Woods toegepast door papier te behandelen met in ethanol opgeloste schellak. Het resultaat zou dan op perkament lijken. Dat viel ons echter bar tegen, maar we hadden wel interessante papieren, die we voor allerlei boekbind-toepassingen kunnen gebruiken.
Het lijkt Marjolein wel mooi om bij deze band dun vliegertouw toe te passen voor het naaiwerk. Maar al naaiende merkt ze dat dit dunne touw toch veel te dik is, waardoor het boekblok met het garen niet meer in de rug past, dus moet alles weer uitgehaald worden en zoekt ze dunner garen uit. Na het naaien van de knoopsgatsteek past het boekblok nu gelukkig wel in de rug. Haar conclusie is dat je bij het opmeten van de rugbreedte de boekblokrug niet in moet drukken zoals in het artikel beschreven staat. De boekblokrug dikt immers nog op door het garen dat in ieder katern erbij komt tijdens het naaien van de steken over de kop en de staart.

het naaien van de knoopsgatsteek

buttonhole-boekje van Marjolein, met losse bladen geplakt op een witte harmonicastrook
die voor de nodige opdikking in de rug beplakt is met blauwe strookjes


Fem deed thuis eveneens voorbereidend werk. Zij heeft, net als Jopie, een breed stuk dun karton gedeeltelijk van rillen voorzien om de rest als schutblad te kunnen gebruiken. Nu tekent ze op de gerilde stroken de plaklijnen af, lijmt de randjes in en plakt daar de vellen karton op die als pagina dienen. Onderstaande foto's laten haar resultaat zien.

pagina's op de met schutblad verlengde harmonicastrook geplakt door Fem

Corrie en ik, Ine, volgen het artikel van Datus Pronk uit BoekBehoudBericht van januari 2004 en werken dus met stroken van 12 cm waar we om de 2 cm rillen in maken met behulp van een rilbord, de Scor-Pal Metric Measuring & Scoring Board. (o.a. te koop bij http://www.scrobby.nl) Dat gaat erg handig.



rilbord met cm-verdeling

Corrie lijmt de pagina's via een met boekbinderslijm ingesmeerd randje op de rilvouw. Ik maak gebruik van dubbelzijdig plakband.
Het is erg moeilijk om de pagina's exact gelijk op te plakken. Ook al richt je de voorkanten zuiver op elkaar, na opplakken blijken er dan toch kleine verschillen te zijn ontstaan. Dus besluiten we het geheel, na het naaien en opvullen, thuis onder de snijmachine schoon te snijden!
randje van de rilstrook inlijmen en pagina's erop plakken

één katern van 4 pagina's, geplakt op de harmonicastrook

De volgende keer kunnen we de resultaten bekijken van de met een buttonhole-steek ingebonden 'harmonicakaternen'.